ترامپ از زمانی که تصمیم گرفت تا دوباره در انتخابات 2024 شرکت کند، شعار جدیدی با نام «اولویت با آمریکا است» America First را به برند «آمریکا را به دوران اوج بازگردانیم» افزود. حتی سیاستمداران مشهور محافظهکار و چند تن از اعضای کابینه دولت اول وی، اندیشکدهای با نام «سیاستگذاری اولویت با آمریکا است» را تاسیس کردند. شعار جدید، دریچهای است به سیاستهایی که ترامپ میخواست و میخواهد در دولت دوم خود اجرا کند.
اولویت با آمریکا است، در چند سیاست خلاصه میشود: 1. افزایش تولید داخلی و عدم وابستگی به چین. رئیسجمهور چهل و هفتم ایالات متحده آرزودارد تا کشورش را به دوران طلایی دهه 50 میلادی بازگرداند؛ زمانهای که آمریکا قطب بی چون و چرا تولید در سطح جهان بود. 2. پایان دادن به جنگهای اوکراین، غزه و توافق با ایران. ترامپ معتقد است که فرستادن 200 میلیارد دلار به اوکراین، آمریکا را در اولویت قرار نمیدهد. 3. جلوگیری از ورود اتباع بیگانه غیر قانونی به کشور و اخراج اتباعی که در دوران بایدن غیر قاننی وارد آمریکا شدند. 4. پایان کمکهای مالی آمریکا به دیگر کشورها و دخالتهای سیاسی در آن کشورها. 5. کاهش قوانین دست و پاگیر جهت تسهیل سرمایهگذاری در آمریکا.
دولت فعلی آمریکا برای افزایش تولید داخل، تعرفههای متعددی را روی واردات از کشورهای دوست و دشمن گذاشت و سنگینترین تعرفه فعلا روی کشور چین است. بااینکه ترامپ، چین را مقصر اصلی کاهش تولید در آمریکا میداند، اما جمهوریخواهان نمیخواهند به ریشه این مشکل بپردازند و فقط میگویند: «از زمانی که چین به عضویت سازمان تجارت جهانی WTO درآمد، کارخانجات از ایالات متحده رفتند.»
این ادعا به جنبه آمریکایی این مسئله، هیچ توجهی نمیکند. مشکل از آنجایی آغاز شد که مالکان کارخانههای آمریکایی برای سود بسیار بیشتر، به سراغ نیروی کار بسیار ارزانتر و بدون چالشتر چینی رفتند. کشور چین در روزهای اول برای بالا بردن ظرفیت و سرعت تولید، سختگیریهای مرسوم کشورهای غربی اعم از توجه به حق و حقوق کارگران و پیامدهای زیستمحیطی، را نادیده گرفت تا کشورش را به بهشتی برای تولید ارزان و بی دردسر تبدیل کند. کشور چین، هیچ یک از کمپانیهای آمریکایی را مجبور نکرده بود تا خط تولیدات را در کشور خود تعطیل کنند و به ژنگ ژو بیاورند.
زیادهخواهی کمپانیها Corporate Greed، عبارت درستی درباره علت کوچ کارخانهها از آمریکا به چین است که عموما از زبان سوسیالیستهای آمریکایی جاری میشود. جمهوریخواهان از ترس اینکه برچسب سوسیالیست به آنها بخورد، منکر نقش کمپانیهای آمریکایی در وضع موجود میشوند.
البته یکی از نگرانیهایی که این کارخانهها برای آوردن خط تولید خود به چین بیان میکنند این بود که: «اگر خط تولید کالاهای خود را به چین نبریم، آنها بدون توجه به قوانین کپیرایت، کالاهای مشابه با محصولات ما را به بازار عرضه میکنند و هیچ کسی جلودار آنها نخواهد بود.» منظور آنها این است که اگر خط تولید کتانی و تیشرت نایکی را به چین نمیبردیم، کل جهان مملو از کتانیهای غیر اصل، با لوگوی نایکی میشد. جالب است که به غیر از کشورهای غربی، محصولات غیر اصلی که با لوگوی برندهای معروف در چین تولید میشد، تا چند سال گذشته دنیا را در بر گرفته بود.
جایگزینی چین با هند
سکوی خبری رویترز چند روز پیش به نقل از یک منبع مطلع در گزارشی اشاره داشت: «کمپانی اپل میخواهد تا پایان سال 2026، خط تولید آیفونهایی که در بازار آمریکا فروخته میشود را از چین، به هند بیاورد. این منبع، تعرفهها را علت این اقدام خوانده است.»
کمپانی اپل سالانه 60 میلیون عدد گوشی آیفون را در بازار آمریکا میفروشد که 80 درصد از آنها در چین تولید شدهاند.
بااینکه نارندرا مودی نخستوزیر هندوستان به دفعات کشورش را بهعنوان یک مرکز تولید تلفنهای همراه معرفی کرده است، اما تعرفههای سنگین این کشور روی واردات قطعات لازم برای تولید تلفن همراه، سبب شده تا تولید در هند هنوز مقرون بهصرفهتر از چین نباشد. رویترز در ادامه گزارش خود گفته است که تولید آیفون در هندوستان، 5 الی 8 درصد گرانتر از تولید در چین تمام میشود. البته بلومبرگ در یک پیشبینی میگوید برای خروج تنها 10 درصد از ظرفیت تولید آیفون از چین، 8 سال زمان نیاز است.
علیرغم اینکه این خبر موجب مسرت هندوستانیهای مقیم آمریکا شده است، اما معلوم نیست که جایگزینی چین با هند، به چه میزانی در راستای هدف «اولویت با آمریکا است» خواهد بود؟
تعرفههای ترامپ فعلا سودبخش نبوده است
گزارش احتمال رکود اقتصادی در آمریکا برای اولین بار در 3 سال اخیر، شوک جدی را به وعدههای اقتصادی ترامپ وارد کرد. از سویی دیگر خبری پخش شد که آمازون میخواهد درصد افزایش قیمتها بهعلت تعرفهها را در کنار کالاها به نمایش بگذارد که کاخ سفید این اقدام را «خصمانه و سیاسی» خواند.
یکی دیگر از شعارهای انتخاباتی ترامپ این بود که رسانهها، گرانی حاصل از برنامههای اقتصادی دولت بایدن را پنهان کرده و یا نادیده میگرفتند. برخی از محافظهکاران پس از شنیدن اقدام احتمالی آمازون گفتند «چرا افزایش قیمتها در دوران بایدن نسبت به ترامپ را آمازون نشان نمیداد؟»
ترامپ به محض شنیدن این خبر، با جف بزوس (موسس و سهامدار اصلی آمازون) تماس گرفت. او درباره این تماس به خبرنگاران نیز گفت: «مشکل را سریع حل کردیم. او مرد خوبی است و در این دو سال بیشتر با او آشنا شدم. از بابت کاری که کرد (کاری که نکرد!)، متشکرم.»
وقوع رکود اقتصادی در دولت شخصی که خود و اطرافیانش را نابغه تجارت میخواند، مورد توجه قرار میگیرد و در نتیجه عبارت رکودترامپ #TrumpRecession در اکس ترند شد. دولت آمریکا فعلا برای تغییر روایت، درمان فوری ندارد؛ اما اسکات بسنت وزیر خزانهداری گفته است که بهزودی با هند، کره جنوبی و ژاپن به توافق بر سر تعرفهها خواهند رسید.