کشتی های موزه، گنجینه های ارزشمندی هستند که تاریخ دریانوردی، فرهنگ و تکنولوژی را برای نسل های آینده حفظ میکنند. این کشتی ها که اغلب پس از بازسازی، به عنوان موزه در آب یا خشکی به نمایش گذاشته می شوند و به مخاطب اجازه میدهند تا سفری در زمان داشته و به دنیای دریانوردان گذشته قدم بگذارند. بیش از صدها کشتی موزه در سرتاسر جهان نگهداری می شوند که تعداد زیادی از آنها در انجمن کشتی های دریایی تاریخی، سازماندهی شده است. یکی از کشتی موزه ها کشتی واسا است که یک کشتی جنگی باشکوه سوئدی متعلق به قرن هفدهم، که قرار بود قدرتمندترین ناوگان زمان خود باشد، در 10 آگوست 1628 در اولین سفر خود غرق شد و جان حدود 30 نفر از 150 خدمه را گرفت.
کشتی واسا: غرق شدن تراژدیک یک غول جنگی سوئدی
در حالی که جنگ سی ساله در اروپا جریان داشت، پادشاه گوستاو دوم آدولف سوئد برای حفظ تسلط خود بر دریای بالتیک به نیروی دریایی قدرتمندتری نیاز داشت. او دستور ساخت پنج کشتی جنگی سنگین را صادر کرد. کشتی واسا با طول 226 فوت، دارای دو عرشه توپ، 64 توپ برنزی و ظرفیت 450 خدمه، قرار بود یک کشتی قدرتمند باشد. هر شلیک توپ آن قادر به پرتاب گلوله ای به وزن 250 کیلوگرم (550 پوند) بود که دو برابر قدرت کشتی های اروپایی آن زمان بود.
در ساعت 4 بعد از ظهر روز 10 آگوست 1628، کشتی واسا به سختی از اسکله بندر استکهلم در اولین سفر خود خارج شد. تنها با طی مسافتی 1300 متری در طول سفر، وزش باد ملایمی کشتی را به پهلو خواباند. با ورود آب از طریق دریچه های توپ به داخل کشتی، در آب های کم عمق بندر استکهلم غرق شد و در عمق 32 متری به مدت طولانی فراموش شد. در سال 1956، کشتی واسا توسط آندرس فرانزن، تکنسین و باستان شناس نیروی دریایی، پیدا شد. این کشتی بین سال های 1959-1961 نجات داده شد و امروزه در موزه ای که به طور ویژه برای آن ساخته شده است، به نمایش گذاشته شده است.
در این پروژه تیمی از متخصصان هلندی، با دقت و ظرافتی مثالزدنی، قطعات پراکنده کشتی را جمعآوری کرده و مجدداً سر هم کردند. امروزه، بازدیدکنندگان می توانند از نزدیک شاهد عظمت و شکوه این کشتی باشند و با زندگی روزمره ملوانان قرن ۱۷ آشنا شوند. هزاران شیء تاریخی، از مجسمه های چوبی تزئین شده تا ظروف سفالی ساده، داستان زندگی بر روی عرشه آن را روایت میکنند. با استفاده از تکنیک های پیشرفته حفاظت از چوب و فلز، کشتی واسا به شکلی پایدار حفظ شده است. این موزه، نه تنها یک جاذبه گردشگری محبوب، بلکه یک منبع ارزشمند برای مطالعه تاریخ دریانوردی و کشتیسازی است.
اکنون کشتی واسا در کنار موزه هایی که به فرهنگ وایکینگ ها و گروه موسیقی پاپ سوئدی ABBA اختصاص یافته اند، در جزیره جنگل دِگاردن در مرکز استکهلم به نمایش گذاشته شده است. این کشتی یکی از مهم ترین جاذبههای گردشگری کشور سوئد است.