هر چند برای مردم ایران مشخص نیست اجرای مکانیسم ماشه درعمل ٬چگونه محدودیتها و مشکلاتی درزندگی مردم ایران ایجاد خواهد کرد اما در همین چند روز گذشته قیمت ارزهای خارجی بویژه دلار رشد بی سابقه ای داشته و از ۱۱۰ هزار تومان گذشته و قیمت طلا نیز از مرز گرمی ۱۰میلیون تومان عبور کرده و این افزایش قیمتها بر قیمت همه کالاهای مصرفی و خدمات روزمره مردم اثر گذاشته برای مثال تورم کالاهای خوراکی در ایران از ۵۰ درصد عبور کرده است . مسوولان اقتصادی می گویند افزایش قیمت دلار وطلا یک موضوع روانی و گذراست اما برخلاف این ادعا ٬ بانک مرکزی ایران که چند ماهی است پیش فروش و حراج سکه های طلا را اغاز کرده همین قیمتهای جدید را مبنای قیمت گذاری خود قرار داده که نشان می دهد دولت ایران نیز جهش قیمتها و کاهش ارزش پول ملی را به رسمیت می شناسد . بازار هم بی توجهبه اظهارات مقامات دولتی دچار التهاب است و همه کالاها متاثر از قیمت دلار افزایش یافته اند. نگرانی در این خصوص تا حدی است که وزیر اقتصاد ایران که جدیدا منصوب شده اعلام کرده نقشی در کنترل قیمت ارز ندارد و مسوولیت ان با بانک مرکزی است.
البته باید گفت در واقعیت بازارها در ایران باهیچ کمبودی مواجه نیست و همه نوع کالا و خدمات دران موجود است . دولت ایران گفته اجازه نمی دهد در اینشرایط کسانی با هدف سودجویی در زندگی مردم مشکل ایجاد کنند و تلاش می کند شبکه تولیدو توزیع را کنترل کند و قیمتها را در سطح متعادلی نگه دارد. رهبری در یک ماه قبل به دولت ایران دستور داده بود به مقدار کافی کالاهای اساسی را برای کشور تامین کندو قیمت حداقل ۱۰ کالاهای ضروری و مورد نیاز مردم را ثابت نگه دارد.
قوه قضاییه ایراننیز هشدار داده با هر کسی که بخواهد امنیت اقتصادی مردم را تهدید کند برخورد قانونیانجام خواهد داد.تجربه های گذشتهنشان داده این تدابیر و تهدیدات در کوتاه مدت بی تاثیر نیست اما در میان مدت مکانیسم بازار و به قول ادام اسمیت دست پنهان بازار اثر خود را براقتصاد کشور و معیشت مردم می گذارد و برهمین اساس بسیاری از مردم نگران تشدید مشکلات اقتصادی خود ناشی از تشدیدتحریم ها هستند.
یادداشت
امیر دبیری مهر پژوهشگر
