هدف واقتصاد بررسی می کند؛
دفع نامناسب فاضلاب سبب ابتلا به بیماری‌هایی چون اسهال عفونی، حصبه، وبا، یرقان و رشد جانوران و حشرات ناقل بیماری‌های خطرناک می‌شود. برای دفع فاضلاب از شیوه‌هایی چون تصفیه طبیعی، هدایت به درون گودال‌ها، پخش در سطح زمین، دفع در چاه‌های فاضلاب، دفع فاضلاب در رودخانه‌ها و دریاچه‌ها، تصفیه فیزیکی، شیمیایی و بیولوژیک استفاده می‌شود که هر یک محاسن و مضرات خود را دارند. برای مثال تخلیه فاضلاب به آب‌های سطحی و زیرزمینی سبب می‌شود که هزینه تصفیه آب از آلودگی و تبدیل آن به آب شرب در برخی شهرها تا سه برابر افزایش یابد.
همچنین افزایش فعالیت باکتری‌ها و کاهش اکسیژن رخ دهد که مرگ و میر ماهی‌ها را به دنبال دارد. اگر حجم زیادی از مواد درشت مانند پلاستیک، شیشه و چوب وارد آب شود سبب کاهش نفوذ نور خورشید و مرگ جلبک‌ها خواهد شد و بروز عوامل بیماری‌زا و افزایش بیماری‌های عفونی در جامعه را در پی دارد.
بر اساس کتاب ورزش و محیط زیست، تصفیه فاضلاب شیوه‌ای بسیار کارآمد است زیرا از انتشار بیماری‌ها جلوگیری می‌کند، مانع از آلودگی محیط می‌شود، می‌تواند به عنوان منبع آب مورد استفاده قرار گیرد، سبب بهبود وضعیت شهر و گسترش فضای سبز می‌شود، از کاهش روز افزون منابع آب جلوگیری می‌کند و مواد مغذی مفیدی مانند ازت و فسفر تولید می‌کند.
رئیس دبیرخانه کارگروه سلامت و امنیت غذایی دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه گفت اگر محصولی با آب فاضلاب یا آبی که مانده و در رودخانه یا فاضلاب دیگری مانند فاضلاب صنعتی ، شیمیایی یا میکروبی قرار گرفته و این محصولات کشاورزی مثل صیفی جات و سبزیجات آبیاری شوند
در ریشه و در تار و پود آن ممکن انواع و اقسام فلزات سنگین و عوامل میکروبی ، ویروسی، باکتریایی و مواد شیمیایی رسوب کند و با خوردن آن حتی اگر مراحل شستشو هم به خوبی انجام شودباز هم باقی مانده زیاد مواد غیر مجاز باعث ایجاد بیماری‌های جدی بر بدن انسان می شود.
وی افزود این آسیب ها به چند دسته تقسیم می شود از آسیب‌های میکروبی مثل بروز بیماری‌هایی که می‌تواند از بیماری‌های وبا گرفته شود تا بیماری تیفوییت ( حصبه ) همچنین هپاتیت های
ویروسی که به عنوان عوامل میکروبی و ویروسی می تواند فرد را دچار اسهال خونی، زخم روده و انواع و اقسام عوارض ناشی از بیماری های روده و بیماری های ویروسی کند.
اما قسمت دوم آن عوارض دراز مدت است از آنجا که آلودگی ها در تار و پود محصولات کشاورزی مثل آب و فاضلاب آبیاری شدهفلزات سنگین مثل سرب و جیوه وجود دارد در دراز مدت می تواند باعث ایجاد سرطان روده، سرطان کبد، سرطان کلیه انواع و اقسام بیماری های دیگر شود و اثبات شده که این فلزات سنگین می تواند باعث آسیب به سیستم اعصاب مرکزی شوند.
ممکن است در کودکان ایجاد بیش فعالی کنند اختلالات حافظه و تمرکز ایجاد کنند و در واقع نقش بسیار زیادی در اختلال در زندگی افراد ایجاد کند.
رئیس دبیرخانه کارگروه سلامت و امنیت غذایی افزود تحقیقات علمی نشان داده حتی حیواناتی نیز که از گوشت آنها استفاده می کنیم اگر از محصولاتی که به آب فاضلاب آبیاری شده استفاده کنند این فلزات سنگین و عوامل میکروبی وارد بدن آنها می شود.
و درقسمتهایی از بافت عضلات آنها قرار می گیرد و با مصرف گوشت این حیوانات از محصولات کشاورزی که با آب فاضلاب آبیاری می‌شوندعملا عوامل سرطان زا را وارد بدن انسان می شود.
وی در خاتمه گفت غلظت این مواد در فاضلاب بالاست مثل سرب وجیوه و با مصرف گوشت و فرآورده های دام و بدنبال آن وارد بدن انسان می شود.
بسیاری از کشاورزان و صیفی‌کاران دلیل ارزان و آسان‌بودن این شیوه، علی‌رغم اطلاع‌رسانی‌های صورت گرفته در این خصوص زمین‌های زیر کشت خود را با استفاده از فاضلاب آبیاری می‌کنند. چرا که در بخش های زیادی از این زمین ها زمانی آب فروخته می شد کم کم با فرونشست آبها اکنون کشاورزان برای استفاده از فاضلاب با هم رقابت می کنند.
یافته‌های محققان حوزه سلامت و بهداشت همواره بر اهمیت استفاده از سبزیجات در کاهش بیماری‌ها و تاثیر عمده آن در حفظ سلامت بدن تاکید دارد اما در این میان باید به این نکته نیز توجه داشت که سبزیجات در صورتی که به شیوه صحیحی کشت نشوند نه تنها موجب دفع امراض و حفظ سلامت بدن نمی‌شوند بلکه تبدیل به عامل تهدید‌کننده‌ای برای سلامت انسان خواهد شد.
سبزیجاتی که با فاضلاب تغذیه می‌شوند جایی در رژیم سلامت ندارند چراکه آلاینده‌های غیرمیکروبی که به این واسطه وارد سبزیجات می‌شوند حتی در اثر حرارت پخت غذا هم از بین نمی‌روند و این در حالی است که بسیاری از سبزیجات به صورت خام مصرف می‌شوند.
کارشناسان بهداشتی نیز معتقدند که فاضلاب‌های شهری حاوی مقادیر زیادی فلزات سنگین و سمی است و می‌توانند شامل مخلوطی از آلودگی‌های بیولوژیکی و شیمیایی باشند. درواقع بیشترین و خطرناک‌ترین آثار مسمومیت به وسیله فلزات سنگین، درمراحل رشد و نمو انسان رخ می‌دهد و باعث کندذهنی و اختلال در یادگیری، اختلال در حافظه، آسیب دیدن سیستم عصبی و اختلالات حرکتی نظیر تشنج یا بیش‌فعالی در کودکان می‌شود.
جیوه و سرب، احتمال ابتلا به سندرم خود ایمنی را افزایش می‌دهند و عوارضی همچون روماتیسم قلبی، امراض کلیوی، ناراحتی‌های عصبی و اختلال در سیستم گردش خون را باعث می‌شود. فلز سرب می‌تواند مانند کلسیم در استخوان‌ها رسوب کند که این امر باعث ایجاد تومورهای کلیوی و سرطان‌های مختلف می‌شود. همچنین کادمیوم موجود در کودهای کشاورزی عوارض مختلفی از قبیل کم‌خونی، بیماری استخوانی، کبدی و کلیوی ایجاد می‌کند. ایجاد این مشکلات در نتیجه استفاده از محصولات کشاورزی کم اهمیت نیست و باید دستگاه‌های مختلف در این زمینه مسایلی را اتخاذ کنند.
برخی کارشناسان معتقدند بهترین راهکار تامین آب کشاورزی برای مزارع با وجود کم‌آبی در کشور، تصفیه و بازچرخانی آب فاضلاب‌های شهری و پساب‌های کشاورزی است، راهکاری که باید از سوی مردم و مسئولان مدنظر قرار گیرد.
بر اساس مصوبات هیات وزیران، آبیاری زمین های زراعی کشت سبزیجات و صیفی جات با فاضلاب خام غیر قانونی است و ستادی در این زمینه تشکیل شده و با متخلفان برخورد می شود.
تامین آب سالم کشاورزی با شرایط خشکی آب و هوا در کشور سخت است ولی اگر این آب سالم برای آبیاری سبزیجات و صیفی جات در دسترس نباشد باید تغییر سطح کشت را مد نظر قرار داد، البته لازم به یادآوریست موارد غیرقانونی آبیاری این مزارع با آب فاضلاب رو به کاهش بوده و در مناطقی مانند شهریار و شهرری با متخلفان برخورد اساسی شده است.
