سایت موزه ها، محوطه های باستانی و سایت های تاریخی را در برمی گیرند که فصول مختلف کاوش های باستان شناسی را طی کرده اند و هدف از آن معرفی برخی از آثار مورد نظر است و آنچه در این رابطه با اهمیت به نظر می رسد در درجه اول، نوع معرفی و کیفیت های آن و نیز ابزارهایی است که مورد استفاده قرار می گیرند و بعد از آن، دسته بندی آثار تاریخی ؛ به ویژه آن دسته از آثاری که در محدوده این طرح قرار می گیرند. سایت موزه در یک تعریف کلی به موزه هایی اطلاق می شود که در محل و ترکیب با یک محوطه (سایت) تاریخی شکل گرفته، البته تنها به موزه هایی که مرتبط با آثار تاریخی و باستانی است اطلاق نمی شود، بلکه طیف گسترده ای از جمله محیط و منظر پیرامونی آثار را نیز شامل می شود. یکی از این سایت موزه ها آکروپولیس است که در ادامه به معرفی آن می پردازیم:
آکروپولیس
از قرن نوزدهم، گزارش‌هایی که توسط باستان‌شناسان، معماران، سیاستمداران و روشنفکران درباره پارتنون تهیه شده، اغلب این بنا را به‌عنوان یک اثر تاریخی ثابت و بدون تغییر توصیف کرده‌اند. این در حالی است که بازسازی‌ها و تغییرات پارتنون سفید به مدت طولانی ادامه داشته است و شواهد و داده‌های علمی به وضوح نشان می‌دهند که این بنا در گذر زمان تغییراتی کرده است. علی‌رغم اینکه پیشتر نیز مشخص شده بود این بنای تاریخی در دوره‌های مختلف برای مقاصد گوناگون استفاده شده است.
نخستین موزه آکروپولیس در سال ۱۸۷۴، به‌واسطه برنامه‌های پاناگیس کالکوس (۱۸۱۰-۱۸۷۸) ساخته شد و آثار باستانی آکروپولیس در آن قرار گرفت. اما به زودی مشخص شد که این موزه برای نمایش تمامی آثار کافی نیست. به‌همین دلیل، در اواخر قرن نوزدهم به آن افزوده شد و نهایتاً در سال‌های ۱۹۵۳ تا ۱۹۵۶، ساختمان جدیدی به جای بنای قدیمی توسط پاتروکلوس کارانتینوس (۱۹۰۳-۱۹۷۶) ساخته و در سال ۱۹۵۶ افتتاح شد. نمایشگاه دائمی آن در سال ۱۹۶۴ تحت نظارت یانیس میلیادیس (۱۸۷۵-۱۹۹۵) تکمیل شد.
در نهایت، در سال ۲۰۰۰ مسابقه‌ای بین‌المللی برای طراحی موزه جدید آکروپولیس برگزار شد. برنارد تسوومی، معمار سوئیسی مستقر در نیویورک به همراه دفتر معماری مایکل فوتیادیس برنده این مسابقه شدند و موزه جدید در سال ۲۰۰۷ افتتاح شد. این موزه، پس از انتظار طولانی، آتن را به یکی از مشهورترین اماکن باستانی جهان مبدل کرد.
یکی از چالش‌های معماران در جریان این پروژه، وجود کاوش‌های باستان‌شناسی در محل ساخت موزه بود. اگرچه موزه جدید روی آکروپولیس ساخته نشده، اما در حاشیه جنوب شرقی آن قرار دارد و در منطقه ماکریانی، محل موزه، سکونت‌گاه‌های مهمی از دوران برنز تا اوایل مسیحیت کشف شد. بر اساس گفته‌های آرگیرو لوکاکی، موزه جدید آکروپولیس به عنوان پلی بین آکروپولیس، جامعه معاصر یونان و خودش عمل کرده و ابعاد فیزیکی و روانی هر یک را به نمایش می‌گذارد.
کاوش‌ها از طریق یک برش بزرگ در کف موزه، درست قبل از ورودی اصلی، قابل مشاهده هستند. ساختمان موزه شامل سه سطح اصلی و یک اشکوب است. سازه مدرن موزه، به شکلی طراحی شده که “روی” حفاری‌ها قرار گرفته و با ستون‌های بتونی مسلح حمایت می‌شود تا تداخلی با محل کاوش ایجاد نکند. این حفاری‌ها به‌عنوان زیرزمین واقعی ساختمان جدید در نظر گرفته می‌شوند.
اگرچه کاوش‌ها در حال حاضر به‌طور کامل در دسترس عموم نیستند، بازدیدکنندگان می‌توانند بخشی از آن را از کف شیشه‌ای ورودی موزه مشاهده کنند. قرار است در آینده نزدیک، این منطقه به‌طور کامل برای عموم بازگشایی شود. طبقه همکف شامل لابی، فضاهای نمایشگاهی موقت، خدمات بازدیدکنندگان و سالن اجتماعات است. ارتباط بصری با کاوش‌ها این طبقه را به نخستین مرحله از سفری تاریخی تبدیل می‌کند که تسوومی در طراحی موزه با دقت آن را برنامه‌ریزی کرده است.
موزه آکروپولیس مجموعه‌ای استثنایی از مجسمه‌هایی با قدمت از یونان باستان تا دوران روم را در خود جای داده است که در پنج لایه زمانی چیده شده‌اند. بازدیدکنندگان از طریق یک رمپ شیشه‌ای بزرگ، که به کاوش‌های زیرین مشرف است، به سطحی می‌رسند که در آن نخستین گالری، اختصاص داده شده به دوره آرکائیک، آثار باستان‌شناسی آن را به نمایش می‌گذارد. سپس از طریق یک راه‌پله، بازدیدکنندگان به بالاترین سطح موزه، یعنی گالری پارتنون می‌رسند. مسیر حرکت به‌گونه‌ای طراحی شده که مشابه حرکت در پارتنون واقعی است و مجسمه‌های مرمری نیز به‌همان ترتیب که در معبد قرار داشتند، چیده شده‌اند.
کتیبه معروف پارتنون در قلب این گالری به نمایش گذاشته شده است. بخشی از این کتیبه اصل است و بخشی دیگر در لندن ساخته شده است. از طریق پنجره‌های بزرگ، بازدیدکنندگان می‌توانند ارتباط مستقیمی میان آثار هنری آکروپولیس و پارتنون برقرار کنند. مسیر بازدید به طبقه پایین ادامه می‌یابد، جایی که آثار مربوط به دوره کلاسیک و روم به نمایش درآمده و در نهایت به طبقه ورودی بازمی‌گردند، بدین ترتیب مسیر بازدید، سفری در زمان و فضا را کامل می‌کند.
موزه آکروپولیس با نور طبیعی روز پر شده است. استفاده از نور طبیعی یکی از عناصر اصلی طراحی تسوومی بوده است. از آنجا که موزه آکروپولیس عمدتاً موزه‌ای از مجسمه‌ها است و بازدیدکنندگان می‌توانند آثار را از تمامی زوایا مشاهده کنند، نیاز به نورپردازی مناسب داشت. راه‌حل پیشنهادی معماران این بود که از نور پراکنده محیطی با استفاده از شیشه‌های بزرگ در سراسر گالری‌ها استفاده کنند. گالری پارتنون نیز با دقت نورپردازی شده و برای جلوگیری از گرم شدن بیش از حد فضا، به ویژه در تابستان، از شیشه‌های عایق استفاده شده است.
موزه آکروپولیس برنامه‌های موقتی، تورهای مشخص و فعالیت‌های آموزشی برگزار می‌کند. علاوه بر فضای نمایشگاهی، این موزه شامل سالن اجتماعات، فروشگاه، کافه و رستورانی با تراس پانورامیک با چشم‌انداز آکروپولیس است.
