بررسی ها نشان می دهد؛
هدف پرس: بازار خودرو علی رغم مقاومت دلالان و فعالان بازار تحت تاثیر نرخ دلار در سایه سیگنال های مثبت مذاکرات قرار گرفته است به گونه ایکه از روز گذشته قیمت انواع خودروها با شیب کلایم با کاهش مواجه شده است . موضوعی که کارشناسان سناریوهای مختلفی را در خصوص اینده بازار ترسیم می کنند، اما متفق القول معتقدند مهمترین فاکتور در بازار خودرو نرخ ارز بوده که با تداوم مذاکرات قطعا بازار خودرو را نیز تحت الشعاع قرار خواهد داد.
بازار خودرو در نخستین واکنش به تحولات منطقهای و افت محسوس نرخ دلار رفتار متناقضی از خود نشان داد. در حالی که انتظار میرفت کاهش نرخ دلار به افت فوری قیمتها منجر شود، اما برخی خودروها در ساعات اولیه شنبه با افزایش قیمت مواجه شدند و بازار در برابر افت ارز مقاومت نسبی از خود نشان داد. سرانجام امروز مقاومت بازار شکست و بازار وارد فاز نزولی شد.
اکنون بازار خودرو در مسیر کاهشی با شیب ملایم قرار گرفته و به نظر میرسد انتظارات از نتایج احتمالی دور جدید مذاکرات، نقشی کلیدی در تعیین مسیر آینده آن دارد.
در این رابطه مرتضی مصطفوی، کارشناس بازار خودرو، می گوید: بازار خودرو در ایران به طور کامل تحت تأثیر نرخ دلار قرار دارد. بهگونهای که هر گونه تغییر در ارزش این ارز در قیمت خودروها منعکس میشود.
او یادآور شد: بازیگر اصلی این بازار دلالان هستند. آنها سرمایه قابل توجهی در این بخش متمرکز کردهاند و به همین دلیل رهبری روند قیمتی را بر عهده دارند. دلالان با تصمیمات خود، جهتگیری بازار را تحت تأثیر قرار میدهند.
مصطفوی افزود: در کوتاهمدت، دلالان در مواجهه با کاهش نرخ دلار یعنی در ساعات یا روز اولیه پس از اعلام اخبار مذاکرات رویکرد مقاومتی اتخاذ میکنند. در واقع آنها تلاش میکنند حفظ قیمتها مانع از افت ارزش سرمایه خود شوند. این مقاومت در بازه زمانی محدود اولیه با هدف استفاده حداکثری از فرصت موجود و جلوگیری از کاهش ارزش داراییهای دلالان صورت میگیرد.
مصطفوی تصریح کرد: در میانمدت، تنها عامل تعیینکننده قیمت خودرو در بازار نرخ دلار است. کاهش ارزش دلار قیمت خودروها را با روندی نزولی با حرکت سینوسی همراه میکند.
این کارشناس صنعت خودرو ادامه داد: به دلیل چسبندگی قیمتها در بازار و مقاومت دلالان، روند نزولی شدید تا یک هفته آینده دور از انتظار است. فعالان بازار با احتیاط عمل میکنند و منتظر میمانند تا نتایج و پیامدهای تحولات روشن شود. این احتیاط باعث میشود قیمتها تدریجی کاهش یابد.
مصطفوی توضیح داد: هرچه فضای اقتصاد سیاسی کشور باثباتتر و مثبتتر باشد و انتظارات تورمی برای نرخ دلار کاهش یابد، افت بیشتری در قیمت خودرو مشاهده میشود. به عبارت دیگر اگر چشمانداز بازار به سمت کاهش ارزش دلار پیش برود، قیمتها نیز با شتاب بیشتری کاهش مییابند.
او خاطرنشان کرد: اصلیترین و تعیینکنندهترین عامل در قیمتگذاری خودرو در بازار ایران نرخ دلار است. تا زمانی که این واقعیت پابرجاست، آینده صنعت و بازار خودرو بهطور مستقیم با نوسان ارزی پیوند داشته و پیشبینی روندهای آن تنها از طریق تحلیل نرخ دلار امکانپذیر است.
همچنین حسن کریمی سنجری، کارشناس حوزه خودرو در این رابطه معتقد است؛ اگر سیگنال مثبتی از مذاکرات عمان به بازار خودرو برسد، سه عامل در این میان تعیین کننده خواهند بود، رشد درآمدهای ارزی کشور، رشد ارزش پول ملی و افزایش قدرت خرید.
کریمی سنجری میگوید: این سه عامل بازار خودرو را تغییر داده و در شکل جدید آن تعیین کننده خواهند بود.
وی توضیح میدهد که با رشد قدرت خرید، متقاضی در بازار افزایش پیدا میکند، با افزایش ارزش پول ملی قیمت واقعی خودرو کاهش پیدا میکند و رشد درآمدهای ارزی کشور نیز باعث میشود که دولت امکان تخصیص ارز بیشتری به واردات خودرو داشته باشد.
کریمی سنجری استدلال میکند که با افزایش قدرت خرید و تقاضا، فشار تقاضا به بازار خودرو وارد میشود و این موضوع میتواند منجر به تورم در بازار خودرو نیز شود.
وی همچنین اضافه میکند که تورم چند سال اخیر در بازار خودرو به دلیل فشار تقاضا نبوده بلکه فشار عوامل اقتصادی مانند لزوم حفظ ارزش سرمایه و سقوط ارزش پول ملی موجب آن شده است، اما اگر قدرت خرید افزایش پیدا کند، فشار تقاضا نیز رو به رشد میرود ولی از فشارهایی با ماهیت اقتصاد کلان کاسته میشود. اما دولت میتواند در این موقعیت ورود کرده و عرضه را افزایش دهد.
با توجه به اینکه احتمال زیادی نمیرود تا عرضه از طریق رشد قابل توجه و محسوس تولید افزایش یابد، دولت باید دست به واردات به میزان قابل توجهی بزند تا از فشار تقاضا روی بازار کاسته و جلوی افزایش قیمت را بگیرد. آن طور که این کارشناس حوزه خودرو تاکید دارد اگر این روند پیش رود، اهمیت پارامترهای مکانیزمی از پارامترهای اقتصاد کلان برای بازار خودرو بیشتر میشود. در چنین شرایطی است که رشد درآمدهای ارزی دولت اهمیت پیدا میکند تا بتواند واردات خودروی بیشتری داشته و جلوی فشار تقاضا را بگیرد.
وی ادامه میدهد: اگر سیگنالهای رسیده از عمان منفی شوند، ممکن است همه این اتفاقات به صورت معکوس رخ دهد، قدرت خرید، درآمد ارزی کشور و ارزش پول ملی کاهش پیدا کرده و بنابراین تقاضای زیادی شکل نمیگیرد، واردات زیادی انجام نمیشود و بازار نیز تحتتاثیر عوامل اقتصاد کلان دچار تورم میشود، اما تقاضا همچنان روی تورم بازار خودرو موثر نخواهد بود.
وی همچنین تاکید دارد که متناسب با شدت سیگنالهای مثبت و منفی که از مذاکرات عمان میرسد این نتایج با شدتهای مختلفی گرفته میشود یا به عبارت دیگر همین نتایج عمق میگیرند.
آنچه مسلم است بازار خودرو تحت تالثیر عوامل مختلفی قرار دارد که به جز نرخ ارز و تحریم ها سیاست های اتخاذ شده در این حوزه و حضور مافیای انحصار طلب مهمترین شاخصه های اثر گذار در این بازار به شمار می روند. تنها باید امیدوار بود که همچنان در دور دوم مذاکرات نیز شاهد انتقال سیگنال های مثبت باشیم.